تخت جمشید شاهکار تمدن هخامنشی در دامنه کوه رحمت

تخت جمشید، معروف به پرسپولیس ، یکی از بزرگ‌ترین و شکوهمندترین آثار باستانی جهان است که در ۶۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز در شهرستان مرودشت قرار دارد. این مجموعه، که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، گواهی است بر عظمت تمدن ایرانی و نماد هویت فرهنگی ما ایرانیان.

بنای این مجموعه در زمان داریوش اول هخامنشی آغاز شد و در طول حکومت خشایارشا و اردشیر اول ادامه یافت. این بنای عظیم با مساحتی بالغ بر ۱۲۵ هزار مترمربع ، نقشه‌ای منحصر به فرد داشت که شامل کاخ‌ها، دروازه‌ها، آرامگاه‌ها، خزانه‌ها و مراکز اداری بود.

معماری تخت جمشید با استفاده از سنگ‌های بزرگ، ستون‌های بلند، کتیبه‌های خط میخی و نقش‌برجسته‌های هنری ، هنوز هم موجب شگفتی مهندسان و معماران است. هر کاخ و بنا در این محوطه در زمان خود وظیفه خاصی داشته است. از جمله مراسم‌های تشریفاتی، ذخیره خزانه، محل اقامت و کارهای اداری .

در گذشته، مردم این بنا را "تخت جمشید" می‌نامیدند و به این باور بودند که جایگاهی است برای شاه اسطوره‌ای ایران باستان. اما با شروع دوره باستان‌شناسی مدرن در ایران ، مشخص شد که این مجموعه همان پارسه یا پایتخت تشریفاتی شاهان هخامنشی است.

در ساخت این مجموعه، سنگ‌هایی به وزن تا شش تن استفاده شده است. تراشیدن این سنگ‌ها، حمل آنها به ارتفاع و نصب دقیق آنها، بدون استفاده از ملات، نشانه‌ای از دقت و تخصص بالای معماران آن دوران است.

این مجموعه شامل بخش‌های مهمی است:
دروازه ملل با تصاویر نمادین اقوام تحت حکومت هخامنشی
کاخ آپادانا با ۳۶ ستون باقی‌مانده و سرستون‌های شیردار
کاخ تچر (کاخ داریوش) با نقش‌های الهی و مذهبی
کاخ هدیش (کاخ خشایارشا) با نقش‌های نمادین آتش و خورشید
خزانه تخت جمشید که محل ذخیره گنج شاهی بوده است
آرامگاه‌های شاهان هخامنشی در دامنه کوه روبروی مجموعه
محوطه این بنا در دامنه غربی کوه رحمت (کوه مهر) قرار دارد و از تمام جهات قابل دیدن است. موقعیت طبیعی آن در میان کوه‌ها و جلگه‌های سرسبز، زیبایی خاصی به این مکان می‌دهد.

ساخت این بنا در حدود ۲۵۰۰ سال پیش آغاز شد و تا زمان سقوط شاهنشاهی هخامنشیان ادامه داشت. در زمان حمله اسکندر مقدونی ، این مجموعه به آتش کشیده شد و بخش‌های زیادی از آن نابود گردید.

بر اساس کشفیات، کارگران این مجموعه حقوق دریافت می‌کردند و حتی زنان نیز در کارهای ساختمانی شرکت داشتند . این موضوع نشانه‌ای از عدالت‌طلبی و سیستم مدیریتی پیشرفته شاهنشاهی هخامنشی است.

در بازدید از تخت جمشید، احساسی از غرور، افتخار و متصل شدن به ریشه‌های تاریخی را خواهید داشت. هر گامی که در این محوطه می‌زنید، گویی در کنار شاهان قدیم قدم می‌زنید.

این مکان در طول سال، بیشترین بازدیدکننده داخلی و خارجی را در میان جاذبه‌های گردشگری ایران جذب می‌کند. اما اهمیت آن تنها در زیبایی‌های ظاهری نیست، بلکه نمادی از فرهنگ، انسانیت‌مداری و تحول اجتماعی در دوران هخامنشیان است.